International journal

Speech Genres

ISSN 2311-0759 (Online)
ISSN 2311-0740 (Print)

For citation:

Wojtak M. Genology of usual texts. Speech Genres, 2015, no. 1(11), pp. 38-50. DOI: 10.18500/2311-0740-2015-1-11-38-50

This is an open access article distributed under the terms of Creative Commons Attribution 4.0 International License (CC-BY 4.0).
Full text:
download
(downloads: 403)
Language: 
Russian
Heading: 
Translations
Article type: 
Article
UDC: 
811.112.2’38+811.162.1’38
DOI: 
10.18500/2311-0740-2015-1-11-38-50
EDN: 
UAWIBN

Genology of usual texts

Autors: 
Wojtak Maria, Institute of Polish Philology of University n.a. Maria Curie-Sklodowska in Lublin
Abstract: 

The aim of the article is to characterize the basic assumptions and developments of current research within linguistic genology of usual texts. It's about phrases for specific practical purposes. Their genological presentation covers the most important concepts in the subdiscipline, which can also be referred to as linguistic genology. The article is a discussion about the Polish research on genres of phrases, including the foundations for this theory made by Bakhtin. The author presents the main components of the genology theory, enabling the characterization of a genre as a cultural, cognitive, communication, form-shaping, stylistic, and historical category. In the second part of the article, the presentation of the most important current problems of linguistic genology, and the related genology of usual texts have been included (the notion of pattern and its aspects and variants. genre determinants of selected usual texts and the concept of usual texts style).

Key words: 
linguistic genology
genre
text
usual text
style
Reference: 
  1. Bakhtin M.M. Problema rechevih zsanrov [The problem of speech genres]. Coll. Op. : At 7 vols. Vol. 5. Moscow, 1996. Pp. 159-206. (in Russian).
  2. Balcerzan E. W stronę genologii multimedialnej [Towards multimedia genology] // Genologia dzisiaj [Genology today]. Red. W. Bolecki, I. Opacki. Warszawa, 2000. S. 86-101. (in Polish).
  3. Bańkowska E., Jagodzińska J., Kozłowska E., Mikołajczuk A., Wolańska E., Wolański A., Wszeborowska H. Praktyczna stylistyka nie tylko dla polonistów [Practical design not only for Polish Studies]. Warszawa, 2003. 439 s. (in Polish).
  4. Bartmiński J. Tekst jako przedmiot tekstologii lingwistycznej [Text as a matter of linguistic textology] // Tekst. Problemy teoretyczne [Text. Theoretical problems]. Red. J. Bartmiński, B. Boniecka. Lublin, 1998. S. 9-25. (in Polish).
  5. Encyklopedia katolicka [Catholic Encyclopedia]. T. 2. Red. F. Gryglewicz, R. Łukaszczyk, Z. Sułowski. Lublin, 1976. 1423 s. (in Polish).
  6. Furman W., Kaliszewski A., Wolny-Zmorzyński K. Gatunki dziennikarskie. Specyfika ich tworzenia i redagowania [Species journalism. The specificity of their creation and editing]. Rzeszów, 2000. 126 s. (in Polish).
  7. Gajda S. Gatunkowe wzorce wypowiedzi [Genre patterns of phrase] // Współczesny język polski [Modern Polish Language] / Red. J. Bartmiński. Lublin, 2001. S. 255-268. (in Polish).
  8. Gajda S. Podstawy badań stylistycznych nad językiem naukowym [Fundamentals of stylistic research on the scientific language]. Warszawa – Wrocław, 1982. 188 s. (in Polish).
  9. Godzic W. Telewizja i jej gatunki po „Wielkim Bracie” [Television and the species of the "Big Brother"]. Kraków, 2004. 292 s. (in Polish).
  10. Grochowski G. Czy istnieje tekst poza gatunkiem? [Is there a text outside the genre?] // Gatunki mowy i ich ewolucja [Speech genres and their evolution]. T. II. Tekst a gatunek. Red. D. Ostaszewska. Katowice, 2004. S. 20-28.
  11. Kołakowski L. O wypowiadaniu niewypowiadalnego: język i sacrum. [About uttering unspeakable: the language and the sacred] // Język a kultura. T. 4. Funkcje języka I wypowiedzi. Red. J. Bartmiński, R. Grzegorczykowa. Wrocław: Wydawnictwo “Wiedza o Kulturze”. 1991. S. 53-63. (in Polish).
  12. Krajewska A. Dramat genologii, czyli o gatunkach współczesnego dramatu [Genology drama, or genres of contemporary drama] // Genologia dzisiaj [Genology today]. Red. W. Bolecki, I. Opacki. Warszawa: Wydawnictwo Instytutu Badań Literackich, 2000. S. 54-58. (in Polish).
  13. Lohfink G. Rozumieć Biblię. Wprowadzenie do krytyki form literackich [Understanding the Bible. Introduction to the Critique of literary forms]. Warszawa: Instytut Wydawniczy Pax, 1987. 141 s. (in Polish).
  14. Makuchowska M. Modlitwa jako gatunek języka religijnego [Prayer as a species of religious language]. Opole: Wydawnictwo TiT, 1998. 127 s.
  15. Malinowska E. O stałości i zmienności gatunków urzędowych [The stability and variability of the official genres] // Gatunki mowy i ich ewolucja [Speech genres and their evolution]. T. I. Mowy piękno wielorakie. Red. D. Ostaszewska. Katowice: Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego, 2000. S. 86-95. (in Polish).
  16. Malinowska E. Wypowiedzi administracyjne – struktura i pragmatyka [Administrative Posts - structure and pragmatics]. Opole: Wydawnictwo Uniwersytetu Opolskiego, 2001. 175 s. (in Polish).
  17. Mazur J. Styl a tekst w aspekcie pragmatycznym (z zagadnień teoretyczno-metodologicznych) [Style and text in terms of pragmatic (with theoretical and methodological issues)] // Socjolingwistyka IX. Wrocław: Ossolineum, 1990. S. 71-86. (in Polish).
  18. Przewodnik po stylistyce polskiej [Guide to Polish stylistics] / Red. S. Gajda, Opole: Uniwersytet Opolski Instytut Filologii Polskiej, 1995. 447 s. (in Polish).
  19. Siwiec A., Wojtak M. Świadomość stylistyczna na tle wybranych składników jej kontekstu pojęciowego [Awareness of style to selected components of the conceptual context] // Mowa rozświetlona myślą. Świadomość normatywno-stylistyczna współczesnych Polaków [Speech illuminated mind. Awareness of normative and stylistic contemporary Poles]. Red. J.Miodek przy współpracy M. Zaśko-Zielińskiej i I. Borkowskiego. Wrocław: Wydawnictwo Uniwersytetu Wrocławskiego, 1999. S. 45-57. (in Polish).
  20. Sobstyl K. Ogłoszenia towarzysko-matrymonialne w języku polskim i niemieckim [Socially-matrimonial Ads in Polish and German]. Lublin: Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej, 2003. 199 s. (in Polish).
  21. Szczęsna E. Poetyka reklamy [Poetics of advertising]. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2001. 236 s. (in Polish).
  22. Translokacje i transpozycje w mediach [Translocations and transpositions in the media]. Red. A. Woźny. Wrocław: Oficyna Wydawnicza Arboretum, 2003. 249 s. (in Polish).
  23. Wierzbicka A. Akty i gatunki mowy w różnych językach i kulturach [Acts and genres of speech in different languages ​​and cultures] // Język – umysł – kultura [Language - Mind - culture]. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 1999. S. 228-269. (in Polish).
  24. Wilkoń A. Gatunki pierwotne i wtórne w perspektywie historycznej i współczesnej [Primary and secondary genres in historical and contemporary perspective] // Gatunki mowy i ich ewolucja [Speech genres and their evolution]. T. I. Mowy piękno wielorakie. Red. D. Ostaszewska. Katowice: Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego, 2000. S. 13-19. (in Polish).
  25. Wilkoń A. Spójność i struktura tekstu [Consistency and structure of the text]. Kraków: Universitas, 2002. 304 s. (in Polish).
  26. Witosz B. Czy gatunek i styl są we współczesnej stylistyce pojęciami konkurencyjnymi? [Whether the genre and style are in contemporary design concepts competing?] // Stylistyka VIII. Opole, 1999. S. 37-52. (in Polish).
  27. Witosz B. Tekst i/a gatunek. Jeden czy dwa modele? [Text and / a genre. One or two models?] // Gatunki mowy i ich ewolucja [Speech genres and their evolution]. T. II. Tekst a gatunek. Red. D. Ostaszewska. Katowice: Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego, 2000. S. 40-49. (in Polish).
  28. Wojtak M. Gatunki prasowe [Genres of media]. Lublin: Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej, 2004. 329 s. (in Polish).
  29. Wojtak M. Gatunki urzędowe na tle innych typów piśmiennictwa użytkowego – zarys problematyki [Official genres to other types of literary usual texts - an outline of the issues] // Język – prawo – społeczeństwo [Language - right - society]. Red. E. Malinowska. Opole: Wydawnictwo Uniwersytetu Opolskiego. 2004. S. 131-141. (in Polish).
  30. Wojtak M. Indywidualna realizacja wzorca gatunkowego kazania [Individual realization of the genre pattern of sermons] // Stylistyka XI. Opole, 2002. S. 413-431. (in Polish).
  31. Wojtak M. Konwencje gatunkowe a wybory leksykalne na przykładzie listów pasterskich [Genre conventions and lexical choices on the materials of pastoral letters] // Studia Językoznawcze [Linguistic studies]. T. 1. Synchroniczne i diachroniczne aspekty badań polszczyzny. Szczecin: Wydawnictwo Uniwersytetu Szczecińskiego, 2002. S. 429-442. (in Polish).
  32. Wojtak M. List pasterski – pragmatyczny aspekt wzorca gatunkowego [Pastoral letter - a pragmatic aspect of the genre pattern] // Znak językowy w pejzażu semiotycznym. Księga pamiątkowa ku czci Profesora Józefa Wierzchowskiego [Language sign in the semiotic landscape. Book a memorial in honor of Professor Joseph Wierzchowski]. Red. J. Gardzińska, A. Maciejewska. Siedlce: Wydawnictwo Akademii Podlaskiej. 2003. S. 184-198. (in Polish).
  33. Wojtak M. Polityka językowa w administracyjno-prawnej sferze komunikacyjnej [Language policy in the sphere of administrative and legal communication] // Polska polityka językowa na przełomie tysiącleci [Polish language policy at the turn of the millennium]. Red. J. Mazur. Lublin: Wydwnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej, , 1999. S. 113-123. (in Polish).
  34. Wojtak M. Pragmatyczne aspekty analiz stylistycznych tekstów użytkowych [Pragmatic aspects of stylistic analysis of usual texts] // Stylistyka a pragmatyka [Stylistics and pragmatics]. Red. B. Witosz. Katowice: Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego, 2001. S. 38-46.
  35. Wojtak M. Stilistika arhipastyrskih poslanij – k voprosu o stile bytovyh tekstov [Stylistics of archpastoral messages - to the issue of usual texts style]. In: Stereotipnost' i tvorčestvo v tekste [Stereotyping and creation in the text]. Perm', 2001. Pp. 270-283. (in Russian).
  36. Wojtak M. Styl religijny w perspektywie genologicznej [Religious style in genology perspective] // Język religijny dawniej i dziś [Religious language past and present]. Red. S. Mikołajczak, T. Węcławski, Poznań: Wydawnictwo: “Poznańskie Studia Polonistyczne”, 2004. S. 104-113.
  37. Wojtak M. Stylistyczne ukształtowanie gatunków prasowych [Stylistic shaping of medis genres] // Współczesne analizy dyskursu. Kognitywna analiza dyskursu a inne metody badawcze [Contemporary discourse analysis. Cognitive discourse analysis and other research methods]. Red. M. Krauz, S. Gajda, Rzeszów: Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2005. S. 145-159.
  38. Wojtak M. Stylistyka a pragmatyka – stan i perspektywy w stylistyce polskiej [Stylistics and pragmatics - status and perspectives in the Polish stylistics] // Stylistyka VII. Opole, 1998. S. 369-377.
  39. Wojtak M. Stylistyka tekstów użytkowych – wybrane zagadnienia [Stylistics of usual texts - selected issues] // Język. Teoria – dydaktyka [Language. Theory - teaching]. Red. B. Greszczuk. Rzeszów: Wydawnictwo Wyższej Szkoły Pedagogicznej. 1999. S. 253-263.
  40. Wojtak M. W kręgu stylistycznych paradoksów – uwagi o stylu tekstów użytkowych [In the circle of stylistic paradoxes - remarks about the style of usual texts], “Stile” [Style]. 2004, t. 3. S. 85-96.
  41. Wojtak M. Wyznaczniki gatunku wypowiedzi na przykładzie tekstów modlitewnych [Determinants of genre of phrase on the material of prayer texts] // Stylistyka VIII. Opole, 1999. S. 105-117.
  42. Wojtak M. Wzorce gatunkowe wypowiedzi a realizacje tekstowe [Genre patterns of phrase and text realizations] // Gatunki mowy i ich ewolucja [Speech genres and their evolution] . T. II. Tekst a gatunek. Red. D. Ostaszewska. Katowice: Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego, 2000. S. 29-39.
  43. Wyrwas K. Skarga czy podanie? Kontaminacja wzorców tekstowych w strukturze adaptacyjnej gatunku mowy [Complaint or application? Contamination of text patterns in the adaptive structure of speech genre] // Stylistyka a pragmatyka [Stylistics and pragmatics]. Red. B. Witosz. Katowice: Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego, 2001. S. 369-377. (in Polish).
  44. Wyrwas K. Skarga jako gatunek mowy [Complaint as a speech genre]. Katowice: Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego, 2002. 136 s. (in Polish).
  45. Zachwieja M. Język listów pasterskich Episkopatu Polski z lat 1945-1966 [Language of Polish Bishops' pastoral letters from the years 1945-1966] // Synchroniczne i diachroniczne aspekty badań polszczyzny [Synchronous and diachronic aspects of the study of the Polish language]. T. 5. Red. M. Białoskórska. Szczecin: Wydawnictwo Uniwersytetu Szczecińskiego, 1999. S. 333-342. (in Polish).
  46. Zaśko-Zielińska M. Przez okno świadomości. Gatunki mowy w świadomości użytkowników języka [Through the window of consciousness. Speech genres in the minds of language users]. Wrocław: Wydawnictwo Uniwersytetu Wrocławskiego, 2002. 179 s. (in Polish).
  47. Zieliński M. O potrzebie nauczania języka prawa [The need for teaching language of law] // Edukacja językowa Polaków [Language Education of Poles]. Red. W. Miodunka. Kraków: Upowszechnianie Nauki – Oświata “UN-O” Sp. z o. o. 1998, S. 103-111. (in Polish).
  48. Żmigrodzka B. Testament jako gatunek tekstu [Testament as a text genre]. Katowice: Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego, 1997. 108 s. (in Polish).
  49. Żydek-Bednarczuk U. Typy, odmiany, klasy… tekstów. W poszukiwaniu kryteriów [Types, varieties, classes of ... texts. In the search of criteria] // Stylistyka a pragmatyka [Stylistics and pragmatics]. Red. B. Witosz. Katowice: Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego, 2001. S. 114-125. (in Polish).
Received: 
20.12.2014
Accepted: 
15.02.2015
Published: 
08.06.2015